တုိးခ်ဲ႕ရမည့္ ပင္လယ္ေရေမွာ္ (Seaweed ) ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း
စာေရးသူ - ေအာင္မင္းသူ (အဏၰ၀ါသိပၸံ)
ပင္လယ္ေရေမွာ္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း
ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေန႔စဥ္ တုိးတက္ေနေသာ လူဦးေရ၏ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုမႈအတြက္ ပင္လယ္ သမုဒၵရာႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ ေရခ်ိဳ၊ ေရငန္မ်ားမွ ေရျပင္ သယံဇာတ ထုတ္လုပ္မႈကုိ မ်ားစြာ မွီခုိ အားထား ရလွ်က္ ရွိပါသည္။ ထုိသုိ႔ လူသားမ်ားအတြက္ အဓိက က်ေသာ ေရသယံဇာတမွ ရရွိသည့္ စားနပ္ရိကၡာကုိ သဘာ၀မွ ဖမ္းဆီး ထုတ္လုပ္ျခင္း တစ္ခုတည္းကုိသာ အမွီျပဳ ေနရမည့္အစား ေရတြင္ ေမြးျမဴထုတ္လုပ္ျခင္း (Aquaculture) ကုိပါ အေလးထား ေဆာင္ရြက္ ရန္ လုိအပ္လ်က္ ရွိပါသည္။ က်ယ္၀န္းလွေသာ ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ရွိ ကမ္းေျခ ေဒသ ( Coastal ) အတြင္း ငါးမ်ိဳးစံု က်င္လည္ က်က္စားၿပီး ေပါမ်ားစြာ တည္ရွိေနသည့္ ေရေန သတၱ၀ါ မ်ိဳးစံု စဥ္ဆက္ မျပတ္ ရပ္တည္ ေနႏုိင္ေရး အတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ ရရွိရန္ ေသခ်ာေသာ ေရတြင္ေမြးျမဴေရး ( Mariculture ) ဖံြ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ လာေစရန္အတြက္ ျပည္ပပုိ႔ကုန္ အမယ္သစ္ျဖစ္ေသာ ပင္လယ္ ေရေမွာ္ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းအား တုိးခ်ဲ႕ ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္လ်က္ ရွိပါသည္။
ပင္လယ္ေရေမွာ္ (Seaweed ) အမ်ိဳးအစားမ်ား
ပင္လယ္ေရေမွာ္ (Seaweed) ၏ ဇီ၀ေဗဒ အမည္မွာ (Eucheuma Cottonii ) ျဖစ္ပါသည္။ ၿမိတ္ကၽြန္းစု ေရျပင္အတြင္း ေမြးျမဴထားေသာ (Seaweed ) အမ်ိဳးအစားမ်ားမွာ ( Phaeophycae ) အညိဳေရာင္ ေရေမွာ္ႏွင့္ ( Chilorophycae ) အစိမ္းေရာင္ ေရေမွာ္တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ ပင္လယ္ေရေမွာ္ (Seaweed) ေမြးျမဴလ်က္ ရွိသည္ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ မေလးရွား၊ ဗီယက္နမ္၊ ကေမၻာဒီးယား၊ သီရိလကၤာ တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။
ပင္လယ္ေရေမွာ္ (Seaweed ) ေမြးျမဴႏုိင္သည့္ ပထ၀ီ အေနအထား
ပင္လယ္ေရေမွာ္ (Seaweed ) ေမြးျမဴႏုိင္ရန္အတြက္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ပထ၀ီ အေနအထား မ်ား လုိအပ္ ေၾကာင္း ေလ့လာ စမ္းသပ္ ေတြ႔ရွိရပါသည္ -
(က) အီေကြတာမ်ဥ္းမွ လတၱီတြဒ္ ၁၀ ဒီဂရီ အနီး ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ရွိျခင္း၊
( ခ) အပူခ်ိန္မွ်တၿပီး ေန႔ / ည အပူခ်ိန္ ကြာျခားမႈ နည္းပါးျခင္း၊
( ဂ) ပင္လယ္ေရထုအတြင္း (nutriencts) ပါ၀င္မႈ ျပည့္၀လံုေလာက္ျခင္း၊
(ဃ) ေရစီးေၾကာင္း စီးဆင္းမႈ ေကာင္းမြန္ျခင္း၊
( င) ေရၾကည္ႏႈန္း ျပည့္၀ လံုေလာက္ျခင္း၊
( စ) ပင္လယ္ေရလိႈင္းပမာဏ မ်ားစြာ မႀကီးျခင္း၊
(ဆ) ဆားငန္ႏႈန္းအမွတ္ 25 PPT အထက္ ရွိျခင္း။
ပင္လယ္ေရေမွာ္ (Seaweed ) ေမြးျမဴသည့္ နည္းစနစ္
ပင္လယ္ေရေမွာ္ (Seaweed ) ေမြးျမဴသည့္ နည္းစနစ္မွာ ႀကိဳးတန္းတြင္ ခ်ည္ေႏွာင္၍ ေမြးျမဴနည္း Multiple raft long – line culture ျဖစ္ၿပီး ေအာက္ပါအတုိင္း အဆင့္ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ ရပါသည္ -
(က) ေမြးျမဴမႈ ပထမအေနျဖင့္ ( 6 mm – 8 mm ) ႏုိင္လြန္ႀကိဳးတန္းမ်ားကုိ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ေအာက္ ၂ေပ၊ ၃ ေပခန္႔ထားၿပီး အလ်ားလုိက္ သြယ္တန္းရပါသည္။
( ခ) ထုိႀကိဳးတန္းေပၚတြင္ ( Seaweed ) မ်ားကုိ တစ္ပင္လွ်င္ ၈ လက္မခန္႔ျခား၍ ပင္လယ္ေရေအာက္ ၃ ေပထက္ မျမွဳပ္ရန္ ေဖာ့သီးမ်ားကုိ ၂၅ ေပစီ ျခား၍ ခ်ိတ္ဆဲြေပးရပါသည္။
( ဂ) ပင္မႀကိဳးတန္း တစ္တန္းႏွင့္ တစ္တန္း အကြာအေ၀းကုိ (၁၅ ေပ - ၃၀ေပ ) ထားရွိ ရပါသည္။
(ဃ) စတင္ေမြးျမဴမည့္ ပ်ိဳးပင္တစ္ပင္၏ အေလးခ်ိန္မွ ၁၀၀ ဂရမ္ ရွိရပါသည္။
( င) ေမြးျမဴထားရွိေသာ ( Seaweed ) မ်ားကို ရက္ ၄၀ အၾကာတြင္ ရိတ္သိမ္းရပါသည္။
(စ) ရိတ္သိမ္းၿပီးေသာ ႀကိဳးတန္းမ်ားအား ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ျပန္လည္ ေမြးျမဴႏုိင္ရန္ ရိတ္သိမ္း ထားေသာ ( Seaweed ) မ်ားမွ ခ်န္လွပ္၍ က်န္ရွိေသာ ( Seaweed ) မ်ားကုိ သဘာ၀ ေနေရာင္ျခည္ ျဖင့္ အေျခာက္ခံ လွမ္းရပါသည္။
(ဆ) အရည္အေသး ျပည့္မီေသာ (Seaweed ) မ်ားရရွိရန္ ၃ ရက္ခန္႔ ေနလွန္းရမည္ ျဖစ္ၿပီး ေရေငြ ပမာဏမွာ (၃၀ % မွ ၃၈ % ) အထိသာ ရွိရပါမည္။
( ဇ) ( Seaweed ) မ်ား ေျခာက္ခါနီမွ ေရထိလွ်င္ အာနိသင္ ပ်က္ျပယ္ပါသည္။
(စ်) ( Seaweed )မ်ားအား တန္းျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စင္ျဖင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ေနလွန္း ပါသည္။ ရိတ္သိမ္း ရရွိေသာ ( Sea weed ) အား ေနလွန္း၍ အေျခာက္ခံပါက ( Dried Seaweed ) ၂၀% ရရွိပါသည္။
(ည) ရရွိေသာ ( Dried Seaweed ) မ်ားကုိ အိတ္မ်ားအတြင္း ထည့္သြင္းစုေဆာင္း၍ ေမြးျမဴသူမ်ား အေနျဖင့္ ေရာင္းခ်ျခင္း အဆင့္သုိ႔ ေရာက္ရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
(ဋ) (Seaweed) မ်ားအား တစ္ႏွစ္တာလံုးအတြက္ (၅)ႀကိမ္မွ (၇)ႀကိမ္အထိ ေမြးျမဴ ထုတ္လုပ္ ႏုိင္ပါသည္။
(ွဌ) ေမြးျမဴသည့္ ရက္ (၄၀) ကာလအတြင္း အပင္ႀကီးထြားႏႈန္းမွာ (၁၀) ဆ ျဖစ္ပါသည္။
(ဍ) (Seaweed) (၁) ကီလုိဂရမ္၏ ထုတ္လုပ္မႈ ကုန္က်စရိတ္မွာ က်ပ္ ၄၀ ျဖစ္ပါသည္။
(Seaweed) ေမြးျမဴရန္ လုိအပ္ေသာ ပစၥည္းမ်ား
ပင္လယ္ေရေမွာ္ ( Sea weed ) တစ္တန္ ေမြးျမဴရန္အတြက္ ၆၄၀ ေပ x ၃၂၀ ေပ အက်ယ္အ၀န္း ဧရိယာ ၂၀၄၈၀၀ စတုရန္းေပ၊ ( ၄.၂၃) ဧက အတြက္ ေအာက္ပါ ပစၥည္းမ်ား လုိအပ္ပါသည္ -
(က) ပင္လယ္ေရေမွာ္ ( Seaweed ) (၁)တန္
(ခ) (၆ mm ) ႀကိဳး ၁၅၀၀၀ မီတာ ႏွင့္ (၈ mm ) ႀကိဳး ၄၀၀၀ မီတာ
(ဂ) ေဖာ့သီး ၆၀၀ လံုး
(ဃ) အခ်က္ျပ အလံ (၈) ခု
(င) ေက်ာက္ခ်ရန္ ေက်ာက္တံုးႏွင့္ ႀကိဳးမ်ား
(စ) အေျခာက္လွမ္းစင္
ေမြးျမဴႏုိင္ေသာ ေနရာမ်ား
တနသၤာရီ ကမ္းရုိးတန္းေဒသ အတြင္း Seaweed ေမြးျမဴႏုိင္ေသာ ေနရာမ်ားမွာ တနသၤာရီတုိင္း ကမ္းရုိးတန္း ေဒသ ေတာင္ပုိင္း ေဒသရွိ ကၽြန္းစု မ်ားတြင္ ေမြးျမဴ လုပ္ကုိင္ ႏုိင္ရန္ အတြက္ အျခား လုိအပ္ခ်က္ မ်ားႏွင့္ လြန္စြာ ကုိက္ညီလ်က္ ရွိပါသည္။
ပင္လယ္ေရေမွာ္ Seaweed အသံုးျပဳပံု
ပင္လယ္ ေရေမွာ္ Seaweed မ်ားမွ ထုတ္ယူေသာ ( Carrageenan ) မွ ေအာက္ပါ လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ အသံုးျပဳၾက ပါသည္။ Seaweed Industry ထုတ္လုပ္လွ်က္ ရွိေသာ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ဖိလစ္ပုိင္၊ မေလးရွား၊ အင္ဒုိနိရွား ႏွင့္ ဇန္ဇီဘာ ( Zanzibar ) ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ Seaweed မွ ရရွိေသာ ( Carrageenan ) ကုိ အသံုးျပဳ ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ကေနဒါ၊ ဂ်ပန္၊ ဒိန္းမတ္၊ ျပင္သစ္၊ အဂၤလန္၊ ေနာ္ေ၀း၊ စပိန္ တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။
(က) စားေသာက္ကုန္ ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ျခင္း၊
( ခ) အလွကုန္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း၊
( ဂ) ေဆး၀ါးပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း၊
ေစ်းကြက္အလားအလာ
ပင္လယ္ေရေမွာ္ မွ ရရွိေသာ ( Carrageenan )ကုိ ကမၻာႏွင့္ အ၀ွမ္း စားေသာက္ကုန္ လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ထည့္သြင္း အသံုးျပဳလ်က္ရွိၿပီး က်န္းမာေရးႏွင့္ ကုိက္ညီေသာ ေဆးဖက္ ၀င္ အစားအစာ အျဖစ္ အားထား လာၾကပါသည္။ အဆုိပါ စားေသာက္ကုန္ လုပ္ငန္း မ်ားအတြက္ ( Carrageenan ) ေစ်းကြက္ လုိအပ္ခ်က္မွာ ႏွစ္စဥ္ တုိးတက္လ်က္ ရွိပါသည္။ Seaweed ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းသည္ ပ်ိဳးပင္မ်ား ျပည့္စံုပါက ေမြးျမဴခ်ိန္ ရက္ (၄၀) ႏွင့္ အေျခာက္လွမ္းခ်ိန္ (၃)ရက္ စုစုေပါင္း (၄၃) ရက္အတြင္း ၀င္ေငြ ျပန္လည္ ရရွိႏုိင္ေသာ လုပ္ငန္း ျဖစ္သည့္ အျပင္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈကုိလည္း အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစသည့္ ႏွစ္တုိ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ျဖစ္ပါသည္။ Dry Seaweed တစ္တန္လွ်င္ ၅၀၀ ေဒၚလာေက်ာ္ ရရွိၿပီး Seaweed Powder တစ္တန္လွ်င္ ၃၀၀၀ ေဒၚလာ ရရွိမည္ ျဖစ္ပါသည္။
သုိ႔ျဖစ္၍ ပင္လယ္ေရေမွာ္ ေမြးျမဴျခင္း လုပ္ငန္းသည္ ႏုိင္ငံတကာတြင္ ေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းေနသည့္ လုပ္ငန္း ျဖစ္သည့္အတြက္ တုိးခ်ဲ႕ ေမြးျမဴ ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီး တနသၤာရီတုိင္း ကမ္းရုိးတန္းေဒသ ေတာင္ပုိင္းသည္ ပထ၀ီ အေနအထား ေကာင္းမြန္သည့္ အတြက္ ပင္လယ္ေရေမွာ္ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္မႈမ်ား အက်ိဳးျဖစ္ထြန္း ရရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
