ၿမိတ္ခ႐ုိုင္အတြင္းရွိ ေရွးေဟာင္းသိမ္မ်ား
ေထာင့္ကြာၿမိဳ႕ (အိႏၵိယ မဇၥ်ိမ ေဒသ ေကာသမီၺ ျပည္မွ ကုန္သြယ္သူမ်ား လာေရာက္သျဖင့္ ေကာသမီၺ ဟုလည္း ေခၚသည္)တြင္ ျဗမုႏၵရီမင္းမွ စ၍ မင္း ၄၉ ဆက္တိုင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅ဝ ခန္႔ အုပ္ခ်ဳပ္စုိးစံ ခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ပ်က္ျပား ခဲ့သျဖင့္ တနသၤာရီၿမိဳ႕ကုိ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးက သကၠရာဇ္ (၄၁၉)ခုႏွစ္တြင္ တနသၤာရီကုိ သိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့သည္။ အေနာ္ရထာမင္းႀကီးသည္ အင္အားေတာင့္တင္းေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာင္ရန္ ႏိုင္ငံျခားကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး အေျခစုိက္ရာ တနသၤာရီ (ယခုၿမိတ္ေဒသ)၏ ေတာင္ဘက္ ကရားကြၽန္းဆက္ ေနရာကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ပုဂံေခတ္ ကာလကပင္ ပုဂံသားမ်ား ေရာက္ရွိ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ပုဂံေကာင္းစားစဥ္ ရာဇဌာန (၂၈)ျပည္ ရွိသည့္ အနက္ တနသၤာရီ ျပည္လည္း ပါဝင္သည္။ တနသၤာရီသည္ ေလးသိန္းျပဳၿမိဳ႕ ျဖစ္သည္။
ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္း လက္ထက္ သကၠရာဇ္ (၆၃၅)တြင္ ဧကဒယ္ရာဇာ မင္းသည္ တနသၤာရီကုိ သံုးႏွစ္တုိင္တုိင္ တည္ခဲ့ရသည္။ သကၠရာဇ္ (၆၃၉)ခုႏွစ္ ေရာက္လွ်င္ ေက်ာက္တုိင္ စေတးၿပီးမွ ေရမျဖတ္ႏုိင္ဘဲ အၿမဲ တည္တံ့ခဲ့သည္။ ေထာင့္ကြာၿမိဳ႕ပ်က္ၿပီးေနာက္ တနသၤာရီၿမိဳ႕ကုိ ဗာဟိက ေနာင္ေတာ္ စုိးစံခ်ိန္ ပဲခူးျပည္က တုိက္ခုိက္သျဖင့္ စစ္႐ႈံးကာ ဂီဒါျပည္ (ယခုမေလးရွား ကြၽန္းဆြယ္ အေနာက္ေျမာက္ပုိင္း ေကဒါျပည္နယ္) သုိ႔ တိမ္းေရွာင္ခဲ့သည္။ ညီေတာ္ ဗာဟိကရာဇာက ေတာေနလူတုိ႔ကုိ စု႐ံုး၍ သကၠရာဇ္ (၇၃၅)က ဆုန္လဆန္း ၅ ရက္ ေန႔တြင္ ထပ္မံၿပီး တနသၤာရီၿမိဳ႕သစ္ တည္သည္။ ၿမိဳ႕႐ုိးမွာ အုတ္ၿမိဳ႕႐ုိး ျဖစ္၍ ယေန႔တုိင္ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္သည္။ တနသၤာရီၿမိဳ႕၏ နယ္နိမိတ္ မ်ားမွာ အေရွ႕ေျမာက္ လားေသာ္ ခေမာင္းသြယ္ေခ်ာင္း (ထားဝယ္ေဒသ၊ ေမတၱာၿမိဳ႕နယ္)အထိ၊ အေရွ႕လားေသာ္ ဝင္းဖလံုးအထိ၊ အေရွ႕ ေတာင္လားေသာ္ သာလင္ၿမိဳ႕ (ဆလင္ေဂါ ျပည္နယ္ မေလးရွား) အထိ၊ ေတာင္ဘက္တြင္ ကဆုိင္းလကြၽန္း အထိ၊ အေနာက္ဘက္တြင္ ကြမ္းသီးကြၽန္း၊ ေျမာက္ဘက္တြင္ မလိ ငွက္သုိက္ကြၽန္း၊ ပဲတံခါး၊ ေက်ာက္ထရံ၊ ျပည္ျခား၊ မီးေလာင္ေခ်ာင္း အထိ နယ္အဆံုး ျဖစ္သည္။
အေလာင္းစည္သူ ပုဂံျပည့္ရွင္သည္ တနသၤာရီစား ေစာပဲျဖဴ ပုန္ကန္ရာတြင္ လာေရာက္ ႏွိမ္နင္းၿပီးလွ်င္ ရွင္အရဟံ မေထရ္ျမတ္ႏွင့္ သိမ္ႀကီး (၁၂) လံုးကုိ သမုတ္ခဲ့ ပါသည္။ အေလာင္းစည္သူ မင္းျမတ္သည္ ထုိခရီးစဥ္တြင္ ကမၻာေက်ာ္ ေဗာေရာဗုဓု ဘုရားကုိ တည္ခဲ့ပါသည္။
✥ သိမ္ႀကီး (၁၂)သိမ္မွာ ✥
▬ ▬ ▬ ▬ ▬ ▬ ▬ ▬ ▬
▶ (၁) လံုခရမ္းေတာင္သိမ္
တနသၤာရီၿမိဳ႕အဝင္ ျမစ္ျဖတ္ တံတားႀကီး၏ ေတာင္ဘက္ဂိတ္ အနီးရွိ တနသၤာရီ ျမစ္နံေဘးရွိ လမ္းသြယ္ အတုိင္း အေနာက္ဘက္ ၅ ဖာလံုခန္႔ ေလွ်ာက္လွ်င္ သိမ္ေတာင္ေျခသုိ႔ ေရာက္ရွိသည္။ ေရွးယခင္က ျမစ္အတြင္း ဆယ္ယူရရွိေသာ ေက်ာက္ျပားႀကီး မ်ားျဖင့္ ေတာင္ေပၚသုိ႔ အတက္ ေလွကားထစ္မ်ား ျပဳလုပ္ထားသည္။ ေပ ၁၅ဝ ခန္႔ အက်ယ္ရွိေသာ ေတာင္ထိပ္တြင္ ေရွးေဟာင္း သိမ္ရွိသည္။ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္ အထိ သိမ္အုတ္ခုံေနရာႏွင့္ ယင္းသိမ္ေျမ အတြင္း၌ က်ဳိးပဲ့ေနေသာ ဗုဒၶဆင္းတု ဦးေခါင္းေတာ္ႏွင့္ ကုိယ္ထည္ အပုိင္းအစ မ်ားျဖင့္ ယုိယြင္းလ်က္ ရွိသည္။ ယခုအခါ သိမ္အလွဴရွင္ ေပၚေပါက္လာၿပီး ျပန္လည္ ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္ ထားရွိသည္။
▶ (၂) သႏၲဳပ္သိမ္
ၿမိတ္ၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္ေရလမ္း ခရီးျဖင့္ တနသၤာရီ ျမစ္ေၾကာင္း အတုိင္း ၁ဝ မိုင္ခန္႔တြင္ အေလာင္းစည္သူမင္း တည္ထားခဲ့သည့္ ေဇတဝန္ေတာင္ ေစတီအနီးမွ အေနာက္ဘက္ ျမစ္လက္တက္ျဖင့္ အနည္းငယ္ ခ်ဳိးေကြ႕သည္ႏွင့္ သႏၲဳပ္ရြာ(ယခု ေတာေနာက္ လယ္ရြာ၊ ကြၽန္းစုၿမိဳ႕နယ္) သုိ႔ ေရာက္ရွိသည္။ ယင္းရြာ၏ အေနာက္ဘက္ လယ္ကြင္း အတုိင္း တစ္မုိင္ခန္႔သြားလွ်င္ ဓနိေတာစပ္၌ သႏၲဳပ္ ေရွးေဟာင္းသိမ္ ရွိသည္။ သိမ္ေနရာ အုတ္ခံႏွင့္ ၁၈ လက္မ x ၉ လက္မအရြယ္ အုတ္က်ဳိးပဲ့မ်ား ေတြ႕ရွိရသည္။ သိမ္ေျမကြက္ အနီးရွိ ဓနိေတာႀကီး အတြင္း၌ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၇ဝဝ ေက်ာ္က ေစတီပုထုိး ပ်က္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္မ်ား နစ္ျမဳပ္လ်က္ ရွိသည္။ ယင္းသိမ္ အနီး ဝန္းက်င္တြင္ ၁၅ ရာစုက ဆင္ထုပ္ၿမိဳ႕ေဟာင္း (သႏၲဳပ္ၿမိဳ႕ေဟာင္း) အျဖစ္ လူမ်ားေနထုိင္ ခဲ့ေၾကာင္းကုိ ေျမအုိးကြဲမ်ား၊ ေျမေဆးတံမ်ား၊ ေၾကြပုဂံျပား အပဲ့အစမ်ား၊ ေရတေကာင္းပဲ့ အစမ်ား ေျမသားေနရာ အခ်ဳိ႕တြင္ ေပၚထြက္လ်က္ ရွိသည္။
▶ (၃) ၿမိတ္ေတာင္သိမ္
ၿမိတ္ၿမိဳ႕ ၿမိတ္ေတာင္ ေက်းရြာ အုပ္စုတြင္ တည္ရွိၿပီး ၿမိတ္ေလယာဥ္ကြင္း အနီး အေရွ႕သိမ္ မုိးကုတ္ ဝိပႆနာ ေက်ာင္းဝန္းအတြင္း တည္ရွိသည္။ သိမ္အေဆာက္အအံုကုိ မူလလက္ရာ မပ်က္ ျပင္ဆင္ ထားေသာ္လည္း အတြင္းပုိင္း၌ မွန္စီ အုတ္နံရံႏွင့္ မ်က္ႏွာၾကက္တုိ႔ ျပဳျပင္ထားသည္။ မူလ ဗုဒၶ ဆင္းတုေတာ္ႀကီး (ဆံက်စ္ေတာ္ အခြၽန္)ႏွင့္ ရဟႏၲာပံုေတာ္တုိ႔ ရွိၿပီး အျခား ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ဆင္းတုေတာ္ တုိ႔ကုိလည္း ပူေဇာ္ ထားရွိသည္။ အျခား အေထာက္အထား တစ္ခုမွာ ယင္းအေရွ႕ သိမ္ေက်ာင္း အတြင္း၌ ႏွစ္ေပါင္း ၈ဝဝ ေက်ာ္ ခေရပင္ႀကီး တစ္ပင္ ယခုတုိင္ ထီးထီးမားမား ရွိေနေသးသည္။ မူလအေရွ႕သိမ္ဆရာေတာ္ႀကီး ကိုယ္တုိင္ ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းခဲ့ေသာ သိမ္ျဖစ္သည္။
▶ (၄) ေတာင္ဖီလာသိမ္
ၿမိတ္ၿမိဳ႕ အေရွ႕ဘက္ ၁ဝ မိုင္ခန္႔အကြာ ၿမိတ္၊ တနသၤာရီ၊ ကားလမ္းအနီး ကဟန္း ေက်းရြာ အုပ္စု ေတာင္ဖီလာ ေက်းရြာတြင္ တည္ရွိသည္။ ေတာင္ဖီလာ ရြာအလယ္ရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း အနီး ေတာင္ကုန္းျမင့္ ေပၚတြင္ တည္ရွိသည္။ ကုလားေက်ာင္း ေစတီပံုစံ ေတြ႕ရွိရသည္။ မူလလက္ရာ ရဟႏၲာ ပံုေတာ္မ်ား က်ဳိးပဲ့ေန၍ သိမ္ကုိ မူလပံုစံ အတုိင္း မေတြ႕ရေတာ့ဘဲ ေႏွာင္းလူတုိ႕က ျပဳျပင္ လုိက္ၾကသည္။
▶ (၅) ကလင္ဘန္းသိမ္
ၿမိတ္ၿမိဳ႕ အေရွ႕ဘက္ ၁၆ မိုင္ခန္႔ အကြာရွိ အဂၤေမာ္ ေက်းရြာအုပ္စု အပုိင္ ပိႏၷဲေတာင္ ေက်းရြာအနီး ကလင္ဘန္း ေက်းရြာအဝင္ ေတာင္ကုန္းတြင္ တည္ရွိသည္။ ေရွးလက္ရာ မပ်က္ရွိၿပီး အေဆာက္အအံုကုိ ျပဳျပင္ ထားရွိသည္။ ေသးမား ေစတီေတာ္ အမည္ျဖင့္ သိမ္အနီးတြင္ ေစတီတစ္ဆူ တည္ထားသည္။
▶ (၆) တညက္သိမ္
ၿမိတ္ၿမိဳ႕၊ ကြၽဲကူး၊ ေက်ာက္ဖ်ာ တံတားမွ ပရည္ေတာင္ရြာသို႔ အသြား ကားလမ္း အနီးတြင္ တည္ရွိသည္။ နန္းေတာ္ရာ ေက်းရြာအုပ္စု၊ တညက္ရြာ၌ မူလေရွးသိမ္ ေနရာအတုိင္း ထိန္းသိမ္း ထားၾကသည္။
▶ (၇) ေသးမားေတာင္သိမ္
တနသၤာရီၿမိဳ႕ ေခ်ာင္းငယ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း (ဦးေအာင္ေဇယ် ယာယီ နန္းစံခဲ့ရာ ေနရာ)၏ အေရွ႕ဘက္ ေတာင္ကုန္း ေပၚတြင္ မူလလက္ရာ မပ်က္ တည္ရွိသည္။
▶ (၈) ပုေလာနန္းေတာင္သိမ္
ၿမိတ္ၿမိဳ႕မွ ၅၄ မိုင္ခန္႔ အကြာတြင္ ရွိေသာ ၿမိတ္-ရန္ကုန္ ကားလမ္းမႀကီး ျဖတ္သန္း သြားသည့္ ပုေလာၿမိဳ႕တြင္ ရွိသည္။ပုေလာၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ဘက္ ၿမိဳ႕ေဟာင္း ရြာသုိ႔ အသြား နန္းေတာင္ရြာ လမ္းနံေဘးတြင္ ပုေလာနန္းေတာင္သိမ္ ရွိသည္။ သိမ္အေဆာက္အအံုမွာ ေႏွာင္းလူတုိ႔ ျပဳျပင္ထား၍ မူလပံုစံ မရွိေတာ့ေခ်။ ဗုဒၶ ဆင္းတုေတာ္၏ ဆံက်စ္ေတာ္မွာ ေခါင္မိုး ျပဳျပင္စဥ္ က်ဳိးပဲ့သြား၍ သိမ္၏ အေရွ႕၌ပင္ ေစတီတည္၍ ဌာပနာ ထားသည္။
▶ (၉) ပေလာက္သိမ္
ပုေလာၿမိဳ႕မွ ရန္ကုန္သို႔ အသြားခရီး ၁၆ မိုင္ခန္႔အကြာ၌ ပေလာက္ၿမိဳ႕ ရွိသည္။ ယင္းရြာ၏ အဝင္ လက္ယာဘက္ အျခမ္း၌ သိမ္မရွိေတာ့ဘဲ သိမ္ေျမကြက္သာ ရွိေတာ့သည္။ ျပန္လည္ လွဴဒါန္း သင့္သည့္ သိမ္ေတာ္ေနရာ ျဖစ္ပါသည္။
▶ (၁ဝ) သမုတ္ကူးတို႔ဆိပ္သိမ္
သမုတ္ေက်းရြာ အုပ္စု သမုတ္ျမစ္၏ အေရွ႕ဘက္ကမ္း ေလာ့ေလာ့ရြာႏွင့္ ကပ္လ်က္ ကူးတို႔ ဆိပ္ရြာအနီး ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ တည္ရွိသည္။ ေရွးက တည္ထားခဲ့သည့္ ဗုဒၶ ဆင္းတုေတာ္ႏွင့္ သစ္လံုး တိုင္ႀကီးမ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ ထူးဆိပ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း အဝင္ဝတြင္ ရွိ၏။ ဆရာေတာ္ အဆက္ဆက္ မြမ္းမံ ထိန္းသိမ္း လာခဲ့ၾကသည္။
▶ (၁၁) ျပင္ဝန္းသိမ္
ၿမိတ္ကြၽန္းစု ပင္လယ္ျပင္တြင္ ရွိေသာ ကြၽန္းစုၿမိဳ႕နယ္ အပိုင္ ေဇးကမိ ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ ပါဝင္သည့္ ဖ်င္းကန္း (HYPIN GAN) ေႏွာင္းေခတ္အေခၚ ျပင္းဝန္း ကြၽန္းတြင္ တည္ရွိၿပီး သိမ္ေနရာသာ ရွိေတာ့သည္။ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ ကုသိုလ္ ယူသင့္ပါသည္။
▶ (၁၂) ပန္းသံုးေတာင္သိမ္ (ပန္းေမႊးေတာင္သိမ္)
ကြၽန္းစုၿမိဳ႕နယ္ ကတၱလူေက်းရြာ အနီးရွိ ေပ ၁၂၈ဝဝ ျမင့္ေသာ ပန္းေတာင္ေပၚတြင္ တည္ရွိသည္။ သိမ္ေဟာင္း ေနရာကို ဓမၼာ႐ံု တည္ေဆာက္ၿပီး ေစတီေတာ္ တို႔ကို အလွဴရွင္ မ်ားက တည္ေဆာက္ ထားၾကသျဖင့္ သိမ္ေနရာ မေတြ႕ရ ေတာ့ေခ်။ ထိုေနရာအနီး ေက်ာက္တံုး ေက်ာက္ခံု အခ်ိဳ႕သာ ေတြ႕ရေတာ့သည္။ ယခုေခတ္ အေခၚတြင္ ပန္းေတာင္ကို ပန္းေမႊးေတာင္ဟု လူသိမ်ားသည္။ ေမႊးအီေသာ ပန္းရနံ႔ ရွိသည့္ ပန္းပင္မ်ား ေပါက္ေရာက္ ေနၿပီး ေတာင္ေအာက္သို႔ ပန္းပြင့္မ်ား ခူးယူ သြားပါက ပန္းရနံ႔မ်ား လံုးဝပ်က္ျပယ္ သြားသည္။
တနသၤာရီ ဘုရင္ ဗာဟိကရာဇာ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ သိမ္မ်ားသည္ သိမ္အဝင္ဝကို အေရွ႕အရပ္သို႔ မ်က္ႏွာစာ ျပဳထားျခင္း၊ ဗုဒၶ ဆင္းတုေတာ္ ႀကီး၏ ဥာဏ္ေတာ္မွာ ပလႅင္ခံုအပါ (၁ဝ)ေပခန္႔ ရွိျခင္း၊ အေရွ႕တြင္ ရဟႏၲာႏွစ္ပါး သို႔မဟုတ္ တစ္ပါး ထိုင္ေတာ္မူပံု ပါရွိျခင္းႏွင့္ သိမ္နယ္နိမိတ္ တိုင္မွာ သဘာဝ သက္ရင့္ ေက်ာက္ျပားႀကီး မ်ားျဖင့္ စိုက္ထူထားၿပီး သိမ္သမုတ္ ခဲ့ၾကသည္။ သုဝဏၰဘူမိ သထံုျပည္မွ အရွင္အရဟံ ရဟႏၲာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးက အစျပဳလ်က္ ေခတ္အဆက္ဆက္ သီဟိုဠ္မွ ၾကြေတာ္မူၾကေသာ ရဟႏၲာႀကီး (၁ဝ)ပါး တို႔သည္ ဤတနသၤာရီ ေဒသႀကီးသို႔ ထိုစဥ္က ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ၾကြေရာက္ လာခဲ့ၾကၿပီး ၾသဝါဒေပး၍ ဆရာေတာ္ႀကီး မ်ားအား ဦးေဆာင္ သမုတ္ေစျခင္းတို႔ ရွိခဲ့ေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ား အရ သိရွိရသျဖင့္ ယခုသကၠရာဇ္ (၁၃၇၅) ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၆၄ဝ ႏွစ္ရွိၿပီ ျဖစ္ေသာ ေရွးေဟာင္း သိမ္မ်ားကို ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ျပဳျပင္ ကုသိုလ္ယူ ႏုိင္ပါေစေၾကာင္း ေမတၱာေလာင္း အပ္ပါသည္။ ။
【ေဒါက္တာေဖဥာဏ္】
ျမ၀တီသတင္းစာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
0 comments:
Post a Comment